خنده!

بار اولی که ژاکت را شنیدم،توجهم را بیشتر از سایر قطعات جلب کرد! و به قول معروف به دلم نشست! این را گفتم تا بگویم خنده در مجموع ترک خوبی بود برای من! و البته مثل هر اثر دیگری نقاط ضعف و قوتی داشت که به آن اشاره خواهم کرد.

از ابتدا شروع می کنیم!

مثلث "چاوشی+صفا+آهاری" تنها یک بار در ژاکت با هم ایفای نقش می کنند آن هم منتهی می شود به خنده! در مجموع ترجیح می دهم آلبوم های چاوشی حسین صفایش بیشتر از بقیه باشد! البته اگر بنا باشد بیشتری وجود داشته باشد!

ملودی ابتدای کار مرا می برد به رگبار سیاوش! در چوب خط! البته که عینا مثل آن نیست اما نمی توان گفت که از آن الهام نگرفته است. البته در بعضی جاها عنوان شد که خنده هم مثل چار دیواری کپی خارجی ست که این طور نبود!(برخلاف چار دیواری که همه چیز حاکی از کپی برابر اصل بود!)

آهنگ با لحن نسبتا خوبی توسط محسن آغاز شده و با تلفظ زیبای "از دلم" به نوعی شنونده را در همان ابتدای کار میخکوب می کند! وقتی در ادامه ی کار با تنظیم بسیار خوب آهاری همراه می شود، همه چیز را بر وفق مراد می کند تا اینکه در قسمتی بعد باز هم ناله های اضافی و آن خش مصنوعی جدید که از یه شاخه نیلوفر تزریق شده مقداری کار را خراب می کند!

"یه دفعه از من.." به شخصه به هیچ عنوان نه از این گونه خواندن لذت می برم و نه آن را زیبا و در کلاس کاری چاوشی وارد می دانم! البته در مورد این خش مصنوعی! که اوج آن در لولای شکسته است به موقعش خواهم نوشت و مفصل توضیح خواهم داد که خش و تن صدا در "خوش آمدی" در آنجا چقدر زننده است!!!

از نکات جالب توجه و مختص چاوشی در این آهنگ این است که هر بار "خنده رو از لب این دل..." را یک جور متفاوت ادا می کند! و این مشخص می کند که هر بار را جداگانه خوانده! این حرکت را از او قبلا هم دیده بودم.(برای نمونه در "خود فریبی"!) زیبایی این قسمت از آهنگ در بار سوم به اوج خود می رسد! که تلفط "دلم" و  "یاد" و "عهدمون" و "شکسته شه" از این رو به آن رو شده و پایان زیبایی خلق می کند!

در قسمت قبلی"بذار عمرم به امیدت..."فضای ملودی و تنظیمی که بر آهنگ حاکم میشود،بسیار زیبا بوده! ای کاش همه تلفظ های این آهنگ و این آلبوم به اندازه ی "عطش خواستنتو" در این آهنگ و "می میره ی؛آخری" در دلشوره،زیبا بود!

در کل حضور محمد رضا آهاری در این آلبوم بسیار مختصر و البته مفید بود! هر سه آهنگی که او تنظیم کرده بود(خنده، لولای شکسته، دلشوره) را بدون آنکه نام تنظیم کننده را از روی جلد تقلب کنیم! متفاوت بودنشان قابل تشخیص است!

اما با تمام این اوصاف درد چاوشی را شهاب بهتر می فهمد تا آهاری!

مفید بودن حسین صفا درست مثل آهاری بود! او با سه ترانه ی "دور آخر،خنده و بخون امشب" در این آلبوم حضور داشت! که به عقیده ی من هر سه ترانه زیبا بود، به خصوص دور آخر که اوج ماجرای ژاکت در آن است!

حراج!

از همون روز اول که حراجو شنیدم حس آهنگهای آلبوم نفرین رو داشتم تا الان! فضای این آهنگ منو می بره به اون روزا! این شاید به خاطر تنظیم خودش باشد.

آهنگ با "نی همونه" زیبایی آغاز می شود که ارتباط مستقیم دارد با آهنگ شماره یک یعنی بازار خرمشهر! در واقع یکی از نکته های پنهان این آلبوم ارتباط بین این دو آهنگ است و آهنگ حراج دقیقا ادامه ی ماجرای معروف ترک اول است! در خیلی جاها خواندم این را به تمخسر گرفته بودند که ملودی ابتدایی هیچ ربطی به بقیه ی آهنگ ندارد اما با اندکی تامل و گوش کردن بیشتر می توان ربط آن را هم در متن خود آهنگ و هم در ارتباط آن با بازار خرمشهر پیدا کرد! و ملودی سنتی ایرانی که در اواسط و اواخر این آهنگ می شنویم نوعی افسوس برای به ثمر ننشستن این عشق است.

با اینکه صدای چاوشی را  در "خیال نمی کرد دلم..." و "روا نبود..." بیشتر از قسمت اول "طعنه به طعنه..." می پسندم! اما باز هم به اعتقادم به درستی در اول با آن صدای از ته چاه! آهنگ را آغاز می کند که جذابیت خاصی دارد.

تلفظ خاص " اما تو بی خیالی و "{ضمه آخر}, "مرده" در مرده ی خنده هاتو اینقدر زیبا هستند که اینها فقط از خودش برمی آیند! 

(از این تلفظ های عجیب و گوش نواز که نه! احساس نواز!! در این آلبوم زیاد و اوجش در دورآخر است)

شاید تاریک ترین نقطه ی این آهنگ "تو ازدواج کردی"باشد که هرچقدر با خودم کلنجار رفتم نتوانستم هضمش کنم! محسن در مصاحبه های قبلیش عنوان کرده بود که ترانه ها سفارشی نیستند!! اما نمی توانم باور کنم که چاردیواری یا حراج سفارشی نباشند! کما اینکه ارجینی در صحبت با یکی از بچه ها عنوان کرده بود که وجود اصطلاح صریح(سطحی) "تو ازدواج کردی"با خواست محسن بوده است! 

متن اصلی ترانه حراج:

طعنه به طعنه می گن و خسته نمیشن آدما
با اینهمه زخم زبون مثل آتیشن آدما
عروسی تو با کیه که من خبردار شدم
کی اومد و چی گفت که من پیش چشات خوار شدم
روز عروسی تو و عزا گرفتن منه
تو نیستی و ببین که غم چه جور دلم رو می شکنه
خیال نمی کرد دلم که بی خیال من بشی
اما تو بی خیالی و محال مال من بشی

روا نبود که اینجوری از دل تو جا بمونم
روا نبود با اینهمه تنهایی تنها بمونم
حیف دلم که پیش تو موند و به هیچکی دل نبست

حیف دل صبور من که عاشقت بوده و هست

منتظرم نموندی تو ازدواج کردی
آتیش زدی به هستیم عشق و حراج کردی
مرده خنده هات و به خاک غم سپردی

رفتی و این قمار و از من ساده بردی 

یک تغییر کوچک در متن و جابه جایی در متن ترانه! که دومی ای کاش صورت نمی گرفت.

تغییر کلمه نیستی به شادی تغییر مناسبی بوده که هم با آهنگ و ملودی بیشتر جور است و هم با مفهوم بیشتر در ارتباط است. این تغییر تضاد زیبایی هم بین "غم و شادی"در ترانه ایجاد می کند که در نوع خود جالب و زیباست.

اما جابه جایی در متن این آهنگ برخلاف خیلی از آهنگهای گذشته!هم از جذابیت می کاهد هم دست خودش را در اواخر آهنگ خالی می کند!جایی که در 2 دقیقه ی پایانی فقط "روا نبود..." را دارد بگوید! 

نکته جالب اینکه او در گذشته و همچنین همین آلبوم همیشه در اواخر آهنگ قسمتی از ترانه را برای بار اول و آخر رو کرده است!مثل"من اسیرم تو فقط... در بخون امشب یا آن روزها چه بودی... در بانوی من"

پ ن:

1. آن پیچیدن صدا که نمی دانم بازی آهنگ است که می گوید "هی" یا صدای محسن! را یک ثانیه قبل از "حیف دلم که پیش تو..." دیوانه وار دوست دارم.

2. از 3:29 تا 3:14 را نیز!